W Kielcach trwa ogólnopolska konferencja naukowa o Stefanie Żeromskim
 Ogólnopolska konferencja naukowa o Stefanie Żeromskim Muzeum Narodowe w Kielcach, Instytut Literaturoznawstwa i Językoznawstwa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach oraz Stowarzyszenie KOPIPOL serdecznie zapraszają na ogólnopolską konferencję naukową „Żeromski OdNowa. Co się stało z tym dziedzictwem?”, która odbędzie się w dniach 19–21 listopada 2025 roku w Kielcach. To wydarzenie ma szczególny charakter w 2025 roku, który Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił Rokiem Stefana Żeromskiego, upamiętniając 100. rocznicę śmierci autora Ludzi bezdomnych. Stefan Żeromski to pisarz, który ukształtował społeczne i narodowe myślenie wielu pokoleń Polaków. Jego utwory, począwszy od debiutanckich opowiadań, aż po ostatnią powieść Przedwiośnie, były masowo czytane, zwłaszcza przez polską inteligencję. Spotykały się z największymi pochwałami, a jednocześnie wywoływały żywe dyskusje i prowokowały do polemik. Trudno przecenić rolę twórczości Żeromskiego w życiu społeczeństwa polskiego w okresie zaborów, w czasie Drugiej Rzeczypospolitej i w Polsce Ludowej. Przynajmniej od lat 90. XX wieku obserwujemy jednak stopniowe usuwanie Żeromskiego z głównego nurtu polskiego życia społeczno-kulturalnego. Wydaje się, jakby autor Popiołów stracił czytelniczą atrakcyjność, nie pasował do współczesnych wyzwań cywilizacyjnych. Nadal obecny w lekturach szkolnych i w refleksji literaturoznawców, niemal nie uczestniczy w publicznej debacie na tematy tak dla jego pisarstwa ważne, jak pojmowanie powinności obywatelskich, rozumienie patriotyzmu, znaczenie inteligencji twórczej. Rok 2025, ustanowiony przez Sejm RP „Rokiem Żeromskiego”, chcielibyśmy wykorzystać jako okazję do podjęcia ważnej i potrzebnej rozmowy o społecznym i kulturowym dziedzictwie Stefana Żeromskiego. Postawić pytanie o to, co stało się z jego dziełem, dlaczego wydaje się literacko i ideowo anachroniczny. Zachęcić do dyskusji, czy to Żeromski nie pasuje do dzisiejszych czasów, czy może my utraciliśmy zdolność aktualizacji jego myśli. Mamy nadzieję, że konferencja stworzy też okazję do przypomnienia sylwetki najwybitniejszego badacza życia i twórczości Żeromskiego – Zdzisława Jerzego Adamczyka, który niemal wszystkie swoje prace badawcze poświęcił autorowi Przedwiośnia. Harmonogram konferencji: 19 listopada, środa, Muzeum Narodowe w Kielcach 13.40 – dyskusja 9.00 – Jak OdNowa mówić o Żeromskim? Staropolskie folwarczne złoto W najbliższą niedzielę, 23 listopada, o godz. 12.00, zapraszamy do Dawnego Pałacu Biskupów Krakowskich na wykład z cyklu Niedziela w Muzeum pt. Staropolskie folwarczne złoto, który poprowadzi Artur Rakowski. Wstęp bezpłatny. Warsztaty i zajęcia bożonarodzeniowe! Z okazji nadchodzących świąt Bożego Narodzenia zapraszamy na wyjątkowe warsztaty i zajęcia, które odbędą się w naszych oddziałach. Każdy z nich przygotował unikalną ofertę edukacyjną, łączącą tradycję z twórczym działaniem. ZAJĘCIA W MUZEUM STEFANA ŻEROMSKIEGO
Zajęcia edukacyjne przybliżające najmłodszym dawne tradycje świąteczne. Porozmawiamy o tym, jak spędzamy ten wyjątkowy czas i jakie towarzyszą nam zwyczaje. Skupimy się też na wartości dzielenia się z innymi, wypływającej ze zwyczaju obdarowywania prezentami. Uczestnicy własnoręcznie ozdobią pudełko, które mogą wykorzystać do zapakowania upominku świątecznego dla bliskiej osoby. Dla przedszkolaków i uczniów szkół podstawowych klas I–IV
Zajęcia edukacyjne skupiające się na idei wspólnego działania i przeżywania w tym niezwykłym okresie w roku. Wspólnie porozmawiamy o tym, jakie zwyczaje świąteczne zbliżają nas do naszych bliskich i jak wpływają na nasze relacje. Ważnym elementem spotkania będzie zaprojektowanie własnej, wyjątkowej kartki świątecznej oraz napisanie życzeń dla bliskiej osoby. Rezerwacja: tel. 41 344 57 92 WARSZTATY I ZAJĘCIA W MUZEUM DIALOGU KULTUR
O ciekawych i mało znanych tradycjach związanych z czasem zimowego przesilenia: „rzece ognia” we włoskiej miejscowości Agnone, pochodzie Świętej Łucji w Szwecji, nocy świeczek w Kolumbii czy żydowskim święcie Chanuka, obchodzonym na pamiątkę cudu, który wydarzył się dawno temu w świątyni jerozolimskiej. W drugiej części spotkania uczestnicy zagrają w drejdla, emocjonującą grę będącą obowiązkowym elementem Chanuki. Zajęcia dla uczniów szkół podstawowych klas V–VIII
Podczas warsztatu uczestnicy poznają bogatą symbolikę Gwiazdy Betlejemskiej w polskiej kulturze ludowej, odwołując się do eksponatów muzealnych oraz zwyczajów kolędniczych. W części warsztatowej przeniosą się w świat bożonarodzeniowych tradycji i stworzą własne unikatowe gwiazdy z papierowych torebek i słomek. Warsztat dla uczniów szkół podstawowych klas I–IV Rezerwacja: tel. 41 344 60 96 wew. 307 WARSZTATY W DAWNYM PAŁACU BISKUPÓW KRAKOWSKICH
Zima tuż, tuż. W związku z tym zapraszamy na okolicznościowe warsztaty plastyczne. W Galerii Malarstwa Polskiego i Europejskiej Sztuki Zdobniczej im. Alojzego Obornego uczestnicy odszukają obrazy, które staną się pretekstem do rozmowy o zimie i świątecznych zwyczajach. W części warsztatowej stworzą zimowy pejzaż, który „zamkną” w akrylowej bombce. Dla przedszkolaków i uczniów szkół podstawowych klas I–VIII Rezerwacja: tel. 41 344 40 14 wew. 233 | 660 957 875 WARSZTATY W PAŁACYKU HENRYKA SIENKIEWICZA W OBLĘGORKU
W święta dobre słowa mają podobno większą moc. Wykorzystaj ten czas i miło zaskocz swoich najbliższych, składając im niezwykłe życzenia za pomocą własnoręcznie wykonanej kartki bożonarodzeniowej, która będzie zarówno wspaniałym prezentem, jak i wyjątkową ozdobą świąteczną. Na warsztatach poznasz także jej historię oraz dowiesz się, co najczęściej przedstawiała i jakie serdeczności zawierała. Dla przedszkolaków i uczniów szkół podstawowych klas I–VIII Rezerwacja: tel. 41 303 04 26 wew. 105 | 664 384 069 WARSZTATY W MUZEUM ARCHEOLOGICZNYM W WIŚLICY
Okres poprzedzający Boże Narodzenie to wspaniała okazja do integracji dzieci i młodzieży. Warsztaty bożonarodzeniowe w Muzeum Archeologicznym w Wiślicy na stałe wpisały się w kalendarz twórczych spotkań związanych z polską tradycją. Tegoroczne warsztaty rozpoczną się prezentacją multimedialną dotyczącą zbliżających się świąt, a następnie, w części praktycznej, uczestnicy samodzielnie wykonają ozdoby z gliny plastycznej i udekorują tekturowe domki, wzorując się na świątecznych piernikach. Spotkanie zakończy quiz o zwyczajach i tradycjach bożonarodzeniowych oraz karaoke z kolędami. W programie: – prezentacja multimedialna dotycząca świąt, – tworzenie ozdób świątecznych, – ozdabianie domków świątecznych, – quiz o zwyczajach i tradycjach bożonarodzeniowych, – karaoke – wspólne śpiewanie kolęd. Dla uczniów szkół podstawowych klas I–VIII Rezerwacja: tel. +48 41 306 51 00, 41 300 20 69 | 730 729 200 Zajęcia – 5 zł/os., warsztaty – 7 zł/os. Na szkle malowane. Cuda z Podhala Na szkle malowane. Cuda z Podhala to wyjątkowa wystawa, która przeniesie zwiedzających w barwny świat podhalańskiej sztuki ludowej. Jest to pierwsza ekspozycja w Kielcach prezentująca tak unikatową i historycznie ważną dziedzinę twórczości. Wernisaż wystawy odbędzie się w Muzeum Dialogu Kultur 16 grudnia 2025 roku o godz. 17.00. Kuratorem wystawy jest Anna Latos-Paryska. Celem wystawy jest ukazanie fenomenu malarstwa na szkle – techniki, która od drugiej połowy XVIII wieku aż do połowy XIX stulecia była niezwykle popularna na południu Polski. Obrazy te, pełniące funkcje religijne, dekoracyjne, a także ochronne, ustąpiły wkrótce miejsca masowo produkowanym i tańszym oleodrukom oraz barwnym litografiom. Po przeszło pół wieku doszło jednak do wielkiego odrodzenia tej sztuki, a dziś Podhale skupia największą liczbę artystów tworzących w tej technice w całej Europie.
Sztuka odwrotna: precyzja i barwa Wystawa prezentuje ponad 80 barwnych szklanych tafli, przybliżając niezwykłą technikę, zwaną malarstwem odwrotnym. Jest to metoda wymagająca od artysty wyjątkowej precyzji: dzieło malowane jest na odwrocie szklanej płyty, co oznacza, że twórca musi nakładać kolejne warstwy koloru i detali w odwrotnej kolejności. Każdy błąd jest nieodwracalny – jeśli artysta zapomni o jakimś elemencie, nie ma możliwości dodania go w późniejszym etapie. Zgromadzone na wystawie eksponaty, ułożone w układzie chronologicznym, pozwolą prześledzić rodowód współczesnego malarstwa i jego nierozerwalny związek z ludową sztuką tradycyjną. Od świętych po zbójników Zdecydowana większość szklanych tafli skupia się na tematyce religijnej – wizerunkach Matki Bożej, Chrystusa i świętych patronów, którzy czuwali nad mieszkańcami góralskich chałup. Obok nich zostaną zaprezentowane równie fascynujące sceny świeckie i rodzajowe. Odnajdziemy wśród nich popularne motywy związane z postacią legendarnego Janosika i zbójników, sceny ukazujące codzienne zajęcia górali, a także chwile zabawy i świąteczne obrzędy. Ekspozycja łączy prace anonimowych artystów z XIX wieku z obrazami czołowych twórców żyjących i tworzących w XX i XXI wieku. To niepowtarzalna okazja, by zobaczyć historyczne dzieła oraz współczesną kontynuację tej unikatowej, „szklanej” tradycji. Wśród prezentowanych artystów znaleźli się: Anna Pęksa, Helena Roj-Kozłowska, Stanisława Czech-Walczak, Zofia Gąsienica-Roy, Ewelina Pęksowa, Zdzisław Walczak, Zofia Fortecka, Władysław Walczak-Baniecki, Jolanta Pęksa, Janina Walczak-Budzicz, Magdalena Fortecka, Marta Walczak-Stasiowska, Barbara Baniecka-Dziadzio, Anna Pitoń. Na ekspozycji dostępne będą filmy użyczone przez zakopiańskie Centrum Kultury Rodzimej w willi Czerwony Dwór, przybliżające sylwetki wybranych twórców. Wszystkie materiały filmowe zostaną opatrzone napisami dla osób z niepełnosprawnością słuchu. Dodatkowo zaprezentowany zostanie film udostępniony przez Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem ukazujący proces powstawania obrazu malowanego na szkle. Obiekty pochodzą ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem oraz z kolekcji prywatnej Zofii i Magdaleny Forteckich. Kuratorka: Anna Latos-Paryska Koordynator: Norbert Dulemba Termin: 16 grudnia 2025 – 12 kwietnia 2026 Muzeum Dialogu Kultur Mecenas Muzeum Narodowego w Kielcach: PGE Polska Grupa Energetyczna
Newsletter jest bezpłatną usługą Muzeum Narodowego w Kielcach. Twój adres email jest wykorzystany wyłącznie w ramach niniejszego serwisu i nie zostanie udostępniony osobom lub podmiotom trzecim. Subskrypcja newslettera jest bezpłatna, niezobowiązująca i w każdej chwili może zostać zakończona. |
Komentarze
Prześlij komentarz