Już dziś rusza 23. Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS - Kielce 2025

23. Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS - Kielce 2025 W Kielcach odbędzie się 23. Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS. Organizatorem przeglądu jest Helsińska Fundacja Praw Człowieka, a partnerami lokalnymi: Muzeum Dialogu Kultur w Kielcach, Regionalne Centrum Wolontariatu w Kielcach oraz Urban Lab Kielce. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny. Pokazy festiwalowe w Muzeum Dialogu Kultur Środa, 12 listopada 2025 17.00 – Otwarcie festiwalu 17.30 – Palestyna, której nie było (71 min, Szwajcaria 2024, reż. Yvann Yagchi) Film dokumentalny ukazujący zamknięty świat żydowskich osiedli na Zachodnim Brzegu z perspektywy Palestyńczyka. Reżyser odwiedza przyjaciela sprzed lat, obecnie ortodoksyjnego osadnika, by wspólnie odkryć historię Palestyny sprzed 1948 roku. Połączenie archiwaliów, rodzinnych pamiątek, animacji i współczesnych poszukiwań tworzy poruszający portret kraju i jego mieszkańców. Dyskusja po filmie: dr Joanna Aleksandra Radowicz (Politechnika Świętokrzyska / Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach) Czwartek, 13 listopada 2025 17.00 – Przechwycone (95 min, Kanada / Francja / Ukraina 2024, reż. Oksana Karpovych) Film nagrodzony m.in. na Berlinale i Krakowskim Festiwalu Filmowym. Bez scen walki czy efektów specjalnych pokazuje istotę wojny na Ukrainie poprzez nagrania rozmów rosyjskich żołnierzy przechwycone przez ukraiński wywiad. Perfekcyjnie skadrowane ujęcia księżycowych krajobrazów i zdewastowanych mieszkań tworzą odważny eksperyment filmowy. Dyskusja po filmie: prof. dr hab. Oleg Leszczak (UJK), prof. dr hab. Ryszard Stefański (UJK), dr Anastassiya Starodubtseva (UJK) Piątek, 14 listopada 2025 17.00 – Deszczu nie będzie (94 min, USA / Kenia / Grecja 2024, reż. Daphne Matziaraki, Peter Murimi). Dokument o suszy trwającej półtora roku w kenijskim regionie Laikipia i konflikcie o dostęp do ziemi między lokalnymi pasterzami a europejskimi osadnikami. Film porusza tematy kolonialnego dziedzictwa, zmian klimatycznych i sprawiedliwego dostępu do zasobów naturalnych. Dyskusja online: Katarzyna Bańska (Fundacja Nashipaa Africa)   Projekcje dla szkół w Muzeum Dialogu Kultur Środa i piątek, 12 i 14 listopada 2025 • Czarna owca (27 min, Wielka Brytania 2018, reż. Ed Perkins) – historia czarnoskórego chłopca, który zaprzyjaźnia się ze swoimi prześladowcami. Dyskusja: rasizm i tolerancja • Planeta B (74 min, Belgia / Holandia 2023, reż. Pieter Van Eecke) – portret młodego pokolenia walczącego ze zmianami klimatycznymi. Dyskusja: zmiany klimatu i odpowiedzialność pokoleń Czwartek, 13 listopada 2025 • Warsztat „Emocjonalny GPS” – prowadzenie Joanna Dejko, psycholożka i trenerka umiejętności miękkich (Urban Lab Kielce) Niedziela w Muzeum Jaki wpływ w kształtowaniu polityki zagranicznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów w okresie panowania Zygmunta III i Władysława IV Wazy odegrał kanclerz Jakub Zadzik? O tym dowiemy się podczas wykładu z cyklu Niedziela w Muzeum, który poprowadzi Robert Pepaś. Jakub Zadzik, fundator kieleckiego pałacu biskupów krakowskich, objął urząd kanclerza wielkiego koronnego 28 lipca 1628 roku. Król Zygmunt III Waza, ogłaszając jego nominację na sejmie, powiedział: Nie człowiekowi daję tę godność, ale tej godności człowieka godnego. Lata kanclerstwa Zadzika to czas przedłużającej się wojny ze Szwecją, utrzymującego się zagrożenia ze strony Imperium Osmańskiego.a także konfliktów prowadzonych przez Władysława IV Wazę z Moskwą. Wstęp bezpłatny. 16 listopada, niedziela, godz.12, Dawny Pałac Biskupów Krakowskich, Plac Zamkowy 1 Ogólnopolska konferencja naukowa o Stefanie Żeromskim Muzeum Narodowe w Kielcach, Instytut Literaturoznawstwa i Językoznawstwa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach oraz Stowarzyszenie KOPIPOL serdecznie zapraszają na ogólnopolską konferencję naukową: „Żeromski OdNowa. Co się stało z tym dziedzictwem?”, która odbędzie się w dniach 19–21 listopada 2025 roku w Kielcach. To wydarzenie ma szczególny charakter w 2025 roku, który Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił Rokiem Stefana Żeromskiego, upamiętniając 100. rocznicę śmierci autora Ludzi bezdomnych. Stefan Żeromski to pisarz, który ukształtował społeczne i narodowe myślenie wielu pokoleń Polaków. Jego utwory, począwszy od debiutanckich opowiadań, aż po ostatnią powieść Przedwiośnie, były masowo czytane, zwłaszcza przez polską inteligencję. Spotykały się z entuzjastycznymi pochwałami, a jednocześnie wywoływały żywe dyskusje i prowokowały do polemik. Trudno przecenić rolę twórczości Żeromskiego w życiu społeczeństwa polskiego w okresie zaborów, w czasie Drugiej Rzeczypospolitej i w Polsce Ludowej. Przynajmniej od lat 90. XX wieku obserwujemy jednak stopniowe usuwanie Żeromskiego z głównego nurtu polskiego życia społeczno-kulturalnego. Wydaje się, jakby autor Popiołów stracił czytelniczą atrakcyjność, nie pasował do współczesnych wyzwań cywilizacyjnych. Nadal obecny w lekturach szkolnych i w refleksji literaturoznawców, niemal nie uczestniczy w publicznej debacie na tematy tak dla jego pisarstwa ważne, jak pojmowanie powinności obywatelskich, rozumienie patriotyzmu, znaczenie inteligencji twórczej. Rok Stefana Żeromskiego chcielibyśmy wykorzystać jako okazję do podjęcia ważnej i potrzebnej rozmowy o społecznym i kulturowym dziedzictwie Stefana Żeromskiego. Postawić pytanie o to, co stało się z jego dziełem, dlaczego wydaje się literacko i ideowo anachroniczny. Zachęcić do dyskusji, czy to Żeromski nie pasuje do dzisiejszych czasów, czy może my utraciliśmy zdolność aktualizacji jego myśli. Mamy nadzieję, że konferencja stworzy też okazję do przypomnienia sylwetki najwybitniejszego badacza życia i twórczości Żeromskiego – Zdzisława Jerzego Adamczyka, który niemal wszystkie swoje prace badawcze poświęcił autorowi Przedwiośnia. Harmonogram konferencji: 19 listopada, środa, Muzeum Narodowe w Kielcach – Dawny Pałac Biskupów Krakowskich, pl. Zamkowy 1 9.30 – otwarcie konferencji 10.00 – Co się dzieje z dziedzictwem Żeromskiego? PANEL z udziałem: Grażyny Borkowskiej (IBL PAN), Roberta Kotowskiego (UW, MNKi), Ryszarda Koziołka (UŚ), Jarosława Ławskiego (UwB), Andrzeja Mencwela (UW). Moderator: Michał Dobrołowicz 11.30 – dyskusja Sesja I – 12.20 – Wojciech Gruchała (PANS w Krośnie), Snobizm i etat. Żeromski jako pisarz antyinteligencki; Paweł Tomczok (UŚ), Energia i entropia; Dariusz Trześniowski (UR), „Dzieje grzechu” czytane dzisiaj; Piotr Zbróg (UJK), PoNownie o wyrażeniach typu rzeczy-sny w twórczości Żeromskiego 13.40 – dyskusja Sesja II – 15.00 – Tadeusz Budrewicz (prof. em.), „Opowiadanie rannego” Marii Konopnickiej (weryfikacja „Dziennika” Żeromskiego); Aneta Mazur (UO), Żeromski między Orzeszkową a współczesnością; Piotr Głuszkowski (UW), Stefan Żeromski i Maksym Gorki – próba porównania; Marek Pąkciński (IBL PAN), Materialność wieczności: Żeromski a Bergson (paralele nieoczywiste) 16.20 – dyskusja Sesja III – 16.40 – Anna Sobiecka (UP w Słupsku), Żeromskiego dramatopisanie; Aleksandra Budrewicz (UKEN), Przekład jako dziedzictwo. O angielskim tłumaczeniu   „Ludzi bezdomnych”; Anna Wiśniewska-Grabarczyk (UŁ), Żeromski w dokumentach cenzury. Na przykładzie materiału z poufnego Biuletynu cenzorskiego z 1953 roku 17.40 – dyskusja   20 listopada, czwartek, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach – Instytut Literaturoznawstwa i Językoznawstwa, ul. Uniwersytecka 17, sala 70 9.00 – Po co OdNowa wydawać klasyków? Na marginesie „Pism zebranych” Żeromskiego PANEL z udziałem: Gabrieli Matuszek-Stec (UJ), Beaty Obsulewicz-Niewińskiej (KUL), Tadeusza Bujnickiego (prof. em.), Filipa Mazurkiewicza (UŚ), Beaty Utkowskiej (UJK), Iwony Wiśniewskiej (IBL PAN). Moderator: Mirosław Strzyżewski (UMK) 10.30 – dyskusja  Sesja I – 11.20 – Dorota Samborska-Kukuć (UŁ), O edycji „Listów” Żeromskiego – uwagi i spostrzeżenia; Paweł Rodak (UW), Dlaczego i jak wydawać dzisiaj dzienniki Żeromskiego?; Tomasz Sobieraj (UAM), Czy On jeszcze pisze? O publicystyce Żeromskiego w opracowaniu Profesora Zdzisława J. Adamczyka; Agnieszka Kuniczuk (UWr), „Wierna rzeka” od nowa? Między rękopisem a edycją w serii „Pism zebranych” Żeromskiego 12.40 – dyskusja 13.00 – uroczystość nadania imienia prof. dr. hab. Zdzisława Jerzego Adamczyka sali nr 58 w Instytucie Literaturoznawstwa i Językoznawstwa UJK  Sesja II – 14.30 – Adam Cedro (UJK), Edycja naprawcza „Puszczy jodłowej”, czyli o racji autora i pokorze edytora; Mirosław Strzyżewski (UMK), Artur Hutnikiewicz jako admirator twórczości Żeromskiego; Jadwiga Goniewicz-Potocka (UJK), Nienapisana biografia Żeromskiego; Krzysztof Jaworski (UJK), Żeromski jako świadek narodzin włoskiego i polskiego ruchu futurystycznego 15.50 – dyskusja  Sesja III – 16.10 – Magdalena Krzyżanowska (UW), „W ucho rzucić dźwięk”. O prozie Żeromskiego; Grażyna Legutko (UJK), „Żywa pieśń wieczności”. Audiosfera „Puszczy jodłowej” Żeromskiego; Maria Jolanta Olszewska (UW), Pamięć, zapominanie, niepamięć w „Mogile” Żeromskiego. Lektura w kontekście jego twórczości  17.10 – dyskusja  18.00 – Biblioteka Uniwersytecka w Kielcach, ul. Uniwersytecka 19. Otwarcie wystawy Od  A[damczyka] do Ż[eromskiego]; Profesor Zdzisław Jerzy Adamczyk – wieczór wspomnień   21 listopada, piątek, Muzeum Narodowe w Kielcach – Dawny Pałac Biskupów Krakowskich, pl. Zamkowy 1 9.00 – Jak OdNowa mówić o Żeromskim? PANEL z udziałem: Moniki Gabryś-Sławińskiej (UMCS, Muzeum Narodowe w Lublinie), Marcina Napiórkowskiego (UW, MHP), Jacka Puchalskiego (UW), Pawła Jaskanisa (Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie), Sylwii Zacharz (MNKi). Moderator: Paweł Jaskanis (Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie) 10.30 – dyskusja Sesja I – 11.20 – Bożena Pysiewicz (Muzeum Plakatu w Wilanowie), Plakaty i okładki. Graficzne interpretacje literatury Żeromskiego; Monika Bator (UJK), Świętokrzyskie motywy i krajobrazy w kinie według Żeromskiego; Agnieszka Pobratyn (UJD), Filmowa (nie)obecność prozy Żeromskiego w kinie współczesnym 12.20 – dyskusja Sesja II – 12.40 – Katarzyna Sobolewska (IJP PAN), Śmieszy, tumani, przestrasza. O tytułach utworów Żeromskiego; Agnieszka Rosińska-Mamej (UJK), „Nie jest to topka…, ale Judym stał się moim największym kraszem”. Wybrane utwory Żeromskiego w opiniach współczesnych czytelników; Iwona Morawska (UMCS), Żeromski w przestrzeni edukacyjnej 14.00 – dyskusja 14.30 – zakończenie konferencji Na szkle malowane. Cuda z Podhala Na szkle malowane. Cuda z Podhala to wyjątkowe wystawa, która przeniesie zwiedzających w barwny świat podhalańskiej sztuki ludowej. Jest to pierwsza ekspozycja w Kielcach prezentująca tak unikatową i historycznie ważną dziedzinę twórczości. Wernisaż wystawy odbędzie się w Muzeum Dialogu Kultur 16 grudnia 2025 roku o godz.17.00. Kuratorem wystawy jest Anna Latos-Paryska. Celem wystawy jest ukazanie fenomenu malarstwa na szkle – techniki, która od drugiej połowy XVIII wieku aż do połowy XIX stulecia była niezwykle popularna na południu Polski. Obrazy te, pełniące funkcje religijne, dekoracyjne, a także ochronne, ustąpiły wkrótce miejsca masowo produkowanym i tańszym oleodrukom oraz barwnym litografiom. Po przeszło pół wieku doszło jednak do wielkiego odrodzenia tej sztuki, a dziś Podhale skupia największą liczbę artystów tworzących w tej technice w całej Europie. Sztuka odwrotna: precyzja i barwa Wystawa prezentuje ponad 80 barwnych szklanych tafli, przybliżając niezwykłą technikę, zwaną malarstwem odwrotnym. Jest to metoda wymagająca od artysty wyjątkowej precyzji: dzieło malowane jest na odwrocie szklanej płyty, co oznacza, że twórca musi nakładać kolejne warstwy koloru i detali w odwrotnej kolejności. Każdy błąd jest nieodwracalny – jeśli artysta zapomni o jakimś elemencie, nie ma możliwości dodania go w późniejszym etapie. Zgromadzone na wystawie eksponaty, ułożone w układzie chronologicznym, pozwolą prześledzić rodowód współczesnego malarstwa i jego nierozerwalny związek z ludową sztuką tradycyjną. Od świętych po zbójników Zdecydowana większość szklanych tafli skupia się na tematyce religijnej – wizerunkach Matki Bożej, Chrystusa i świętych patronów, którzy czuwali nad mieszkańcami góralskich chałup. Obok nich zostaną zaprezentowane równie fascynujące sceny świeckie i rodzajowe. Odnajdziemy wśród nich popularne motywy związane z postacią legendarnego Janosika i zbójników, sceny ukazujące codzienne zajęcia górali, a także chwile zabawy i świąteczne obrzędy. Ekspozycja łączy prace anonimowych artystów z XIX wieku z obrazami czołowych twórców żyjących i tworzących w XX i XXI wieku. To niepowtarzalna okazja, by zobaczyć historyczne dzieła oraz współczesną kontynuację tej unikatowej, „szklanej” tradycji. Wśród prezentowanych artystów znaleźli się: Anna Pęksa, Helena Roj-Kozłowska, Stanisława Czech-Walczak, Zofia Gąsienica-Roy, Ewelina Pęksowa, Zdzisław Walczak, Zofia Fortecka, Władysław Walczak-Baniecki, Jolanta Pęksa, Janina Walczak-Budzicz, Magdalena Fortecka, Marta Walczak-Stasiowska, Barbara Baniecka-Dziadzio, Anna Pitoń. Na ekspozycji dostępne będą filmy użyczone przez zakopiańskie Centrum Kultury Rodzimej w willi Czerwony Dwór, przybliżające sylwetki wybranych twórców. Wszystkie materiały filmowe zostaną opatrzone napisami dla osób z niepełnosprawnością słuchu. Dodatkowo zaprezentowany zostanie film udostępniony przez Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, ukazujący proces powstawania obrazu malowanego na szkle. Obiekty pochodzą ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem oraz z kolekcji prywatnej Zofii i Magdaleny Forteckich. Kuratorka: Anna Latos-Paryska Koordynator: Norbert Dulemba Termin: 16 grudnia 2025 – 12 kwietnia 2026 Muzeum Dialogu Kultur Mecenas Muzeum Narodowego w Kielcach:  Warsztaty fotograficzne o ekologii w Muzeum Narodowym w Kielcach Muzeum Narodowe w Kielcach zaprasza seniorów i młodzież na wyjątkowe warsztaty fotograficzne poświęcone ekologii i pięknu regionu świętokrzyskiego, inspirowane twórczością Stefana Żeromskiego. Pod okiem Karola Zienkiewicza z Lubelskiej Szkoły Fotografii uczestnicy poznają zasady kadrowania, kompozycji i pracy ze światłem, nauczą się fotografować zarówno aparatem, jak i smartfonem, a także wezmą udział w plenerach fotograficznych w naturze i w przestrzeni miejskiej. Warsztaty pomogą dostrzec niezwykłość przyrody, zrozumieć wpływ człowieka na środowisko i odkryć, jak fotografia może wspierać świadomość ekologiczną. Terminy zajęć: 17–20 listopada 2025 Muzeum Narodowe w Kielcach Zapisy do 13 listopada – liczba miejsc ograniczona! tel. 660 957 875 lub 41 344 40 14 wew. 233 Warsztaty odbywają się w ramach projektu „Żeromski odNowa. Modernizacja budynków willi dyrektora kieleckiego Gimnazjum Rządowego wraz ze zmianą sposobu użytkowania na potrzeby Muzeum S. Żeromskiego, oddziału MNKi”, który otrzymał dofinansowanie w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027.   Zostań naszym fanem na Facebooku! mnki.pl Newsletter jest bezpłatną usługą Muzeum Narodowego w Kielcach. Twój adres email jest wykorzystany wyłącznie w ramach niniejszego serwisu i nie zostanie udostępniony osobom lub podmiotom trzecim. Subskrypcja newslettera jest bezpłatna, niezobowiązująca i w każdej chwili może zostać zakończona. Aby zrezygnować z subskrypcji newslettera, kliknij tutaj.